Ήχος Βαρύς….. και… οι συνιστώσες του.

Μια μικρή συγκεντρωτική μελέτη πάνω στον ήχο τον βαρύ που χρησιμοποιεί κατά κύριο λόγο διατονικά διαστήματα.

Καταρχήν να ξεκαθαρίσουμε ότι όποιος ήχος  καταλήγει στον Ζω της υπάτης ονομάζεται Βαρύς.

Η παρούσα προσπάθεια σκοπό έχει να επισημάνει τους ποικιλματικούς   ήχους και τις μορφές που εμφανίζεται ο βαρύς ήχος κυρίως στη παπαδική μελοποιεία με σκοπό την καλύτερη απόδοση αυτού στο αναλόγιο.

Ξεκινάμε λοιπόν με τον απλό βαρύ ή μαλακό διατονικό (…με την κεραία προς τα κάτω…) , ενώ για τους φίλους που ασχολούνται με την εξωτερική μουσική , μιλάμε για τον αράκ ή ιράκ  .

Η μαρτυρία του ήχου η κλίμακα και το απήχημα φαίνονται παρακάτω.

Μιλάμε για διατονική κλίμακα με συνημμένα τετράχορδα και προσλαμβανόμενο τόνο μείζονα, με δεσπόζοντες ζω, πα, γα, και έλξεις ο κε προς τον ζω (μονόγραμμη).

Εν συνεχεία βαρύς τετράφωνος (με την κεραία προς τα πάνω) …φεραχνάκ.

Πορεία διαζευγμένων τετραχόρδων (βου – γα διαζευκτικός μείζων) άρα ο γα υψωμένος κατά 4, χαρακτηρίζεται και ως χαμηλός λέγετος .

 

Ήχος βαρύς διατονικός επτάφωνος….εβίτζ

Χρησιμοποιεί την κλίμακα του 4φώνου έως τον ζω της νήτης  με ελκόμενο τον κε προς τον ζω΄ και από τον ζω΄ εως τον γα΄ με την κλίμακα του απλού βαρέως όπως φαίνεται στο παράδειγμα.

 

Συνεχίζουμε με τον πρωτόβαρυ ή τον 5φωνο που μπορεί να χαρακτηριστεί ως μπεγιαντί – αράκ

Είναι πρώτος ήχος ….(ή τρίφωνος ή ειρμολογικός ή έσω , ή διατονικός,…. βάλαμε όλες τις πιθανές ονομασίες  που κυκλοφορούν για καταλάβουν όλοι…) ο οποίος καταλήγει εις τον ζω της υπάτης .

 

Πεστενγκιάρ από την γνωστή δοξολογία του Ιακώβου και έχει επικρατήσει με το όνομα από το μακάμ.

Εδώ έχουμε μια κλίμακα που αποτελείται από 5χορδο διατονικού βαρέως συνημμένο χρωματικό 4χορδο του β΄ήχου και από τον ζώ της νήτης έως το βου΄ εναρμόνιο .

 Και τέλος ο βαρύς από το κλασικό « Τον Δεσπότη ….» όπου ξεκινά με την φθορά του δευτέρου ήχου και εν συνεχεία κάνει πρώτο και λοιπά. 

   

 Σημ:όπως τονίσαμε και στην αρχή οι παραπάνω κλίμακες είναι ποικιλματικές δηλαδή δεν συναντώνται αυτούσιες μέσα σε ένα μουσικό κείμενο αλλά υπό την μορφή 3χόρδων και 4χόρδων θα πρέπει λοιπόν ο σωστός ερμηνευτής-ψάλτης να τις έχει υπόψιν του ετσι ώστε σε κάθε περίπτωση να βλέπει τις συμφωνίες που γίνονται σε σχέση με την βάση και ποιοι  φθόγγοι δεσπόζουν για να αποδίδει κάθε φορά τον σωστό βαρύ.